Η Σύμβαση για τη Διαφύλαξη της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς

Η UNESCO (United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization) είναι ο Οργανισμός των Ηνωμένων Εθνών για την Εκπαίδευση, την Επιστήμη και τον Πολιτισμό. Ιδρύθηκε στις 16 Νοεμβρίου 1945 για να υπηρετήσει τις πανανθρώπινες αξίες, με στόχο την ευημερία του ανθρώπου σε ένα ειρηνικό κόσμο. H Ελληνική Εθνική Επιτροπή για την UNESCO, Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου και εποπτευόμενο από το Υπουργείο Εξωτερικών, έχει συσταθεί με σκοπό τη διάχυση των προγραμμάτων και προτεραιοτήτων του Οργανισμού, καθώς και τη διασύνδεση των κυβερνητικών και μη κυβερνητικών οργανισμών με το έργο του. Όπως οι ομόλογες Εθνικές Επιτροπές που λειτουργούν στις χώρες-μέλη του Οργανισμού, αναλαμβάνει πρωτοβουλίες με στόχο την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης σε θέματα εκπαίδευσης, επιστημών, πολιτισμού και επικοινωνίας, σύμφωνα με τις προτεραιότητες της UNESCO και τις καλές πρακτικές που προτείνονται από αυτήν.

Η Σύμβαση για τη Διαφύλαξη της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς (UNESCO 2003) (το κείμενο της Σύμβασης: αγγλικά,  ελληνικά-γαλλικά) είναι διεθνής Σύμβαση, που υπογράφηκε τον Απρίλιο του 2003.

Αποτελεί ώριμο καρπό της διαπίστωσης ότι οι ζωντανές σήμερα εκφράσεις της πολιτιστικής κληρονομιάς της ανθρωπότητας που δεν έχουν απτή, υλική διάσταση (π.χ. μουσική και χορός, γνώσεις, τέχνες και τεχνογνωσίες, εθιμικές και άλλες κοινωνικές πρακτικές) έχουν μεγάλη σημασία για την κοινωνική συνοχή, την ειρήνη και την αειφορία και γι’ αυτό αξίζει και πρέπει να διαφυλαχθούν.

Σκοποί της Σύμβασης είναι: α) η προστασία της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, β) ο σεβασμός της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς των ενδιαφερομένων κοινοτήτων, ομάδων και ανθρώπων, γ) η ευαισθητοποίηση σε επίπεδο τοπικό, εθνικό και διεθνές όσον αφορά τη σημασία της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, δ) η διεθνής συνεργασία και συνδρομή.

Έχει κυρωθεί από 184 κράτη (ενημ. Φεβρουάριος 2025). Η Ελλάδα κύρωσε τη Σύμβαση με τον Ν. 3521 (Φ.Ε.Κ. 275/Α/22-12-2006).