Διεθνές Εργαστήριο για την άυλη πολιτιστική κληρονομιά σε περιόδους οικονομικής κρίσης πραγματοποιήθηκε το διήμερο 3 και 4 Σεπτεμβρίου 2019 στο Μουσείο Νεότερου Ελληνικού Πολιτισμού. Διοργανώθηκε από κοινού από την Σχολή Ανώτατων Σπουδών στις Κοινωνικές Επιστήμες στο Παρίσι (École des Hautes Études en Sciences Sociales) στο πλαίσιο του Προγράμματος «The UNESCO Frictions: Heritage making across global governance», τη Διεύθυνση Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς του ΥΠΠΟΑ και το Μουσείο Νεότερου Ελληνικού Πολιτισμού με την ευγενική υποστήριξη του Γαλλικού Ινστιτούτου Αθηνών και των Φίλων του Μουσείου Νεότερου Ελληνικού Πολιτισμού.
Αντικείμενο του προγράμματος είναι η καταγραφή και μελέτη εφαρμογής της Σύμβασης για τη Διαφύλαξη της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς (UNESCO, 2003) σε τρία κράτη-μέρη της Σύμβασης: Ελλάδα, Κίνα και Βραζιλία. Κατά τη διάρκεια εργαστηρίου παρουσιάστηκαν μελέτες περιπτώσεων και καλές πρακτικές από Ελλάδα, Κίνα, Βραζιλία και Τουρκία σχετικά με την αξιοποίηση της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς και τη συμβολή της στην οικονομική ανάπτυξη των τοπικών κοινωνιών. Στο πλαίσιο αυτό συζητήθηκαν μια σειρά ζητημάτων, όπως οι εθνικές και διεθνείς πολιτικές για την εφαρμογή της Σύμβασης για την ΑΠΚ, η ανθεκτικότητα ή μη των κοινωνιών απέναντι τους κινδύνους εμπορευματοποίησης της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς κυρίως σε περιόδους οικονομικής κρίσης, καθώς και οι προοπτικές για τον ρόλο της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς ως μοχλού οικονομικής ανάπτυξης των τοπικών κοινωνιών. Την Διεύθυνση εκπροσώπησε η Διευθύντρια Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς, Βίλλυ Φωτοπούλου, η οποία μίλησε για τις νέες αντιλήψεις και προοπτικές σχετικά με την εφαρμογή της Σύμβασης για την Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά στην Ελλάδα.
Εκ μέρους της Ελλάδας παρουσιάστηκαν οι περιπτώσεις της Τηνιακής Μαρμαροτεχνίας και του Αγροτικού Συνεταιρισμού της Ζαγοράς, στοιχείων εγγεγραμμένων στο Εθνικό Ευρετήριο ΑΠΚ της Ελλάδας, του υπό δημιουργία Μουσείου Ξυλοναυπηγικής και Ναυτικών Τεχνών στη Σάμο ως παραδείγματος διαφύλαξης και ανάδειξης της παραδοσιακής τέχνης της ξυλοναυπηγικής που απειλείται με εξαφάνιση, καθώς και η συμβολή των θεματικών μουσείων του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς στην οικονομική ανάπτυξη των τοπικών κοινοτήτων.
Από την ομάδα εργασίας του προγράμματος συμμετείχαν η Chiarra Bortolotto, κοινωνική ανθρωπολόγος στο Διεπιστημονικό Ινστιτούτο Σύγχρονης Ανθρωπολογίας της Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales και επιστημονικά υπεύθυνη του προγράμματος, και ο Πάνας Καράμπαμπας, κοινωνικός ανθρωπολόγος, επιστημονικός συνεργάτης του προγράμματος. Τη συνάντηση πλαισίωσαν στρογγυλά τραπέζια με τη συμμετοχή διακεκριμένων επιστημόνων-ερευνητών στον τομέα της ΑΠΚ, όπως η Dorothy Noyes, καθηγήτρια στο Ohio State University και Πρόεδρος της Αμερικανικής Λαογραφικής Εταιρείας, καθώς και η καθηγήτρια Kristin Kuutma, επικεφαλής στην UNESCO του τομέα των εφαρμοσμένων επιστημών της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς.
