Με ιδιαίτερη χαρά η Διεύθυνση Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς παραβρέθηκε στις εκδηλώσεις με τίτλο «Χώμα, Νερό, Φωτιά», αφιερωμένες στην ιστορία της κρητικής κεραμικής από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν στο Θραψανό Ηρακλείου Κρήτης κατά το τριήμερο 6 – 9 Ιουλίου 2023. Η διοργάνωση πραγματοποιήθηκε από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Θραψανού σε συνεργασία με το Κέντρο Μελέτης Νεώτερης Κεραμεικής – Ίδρυμα οικ. Γ. Ψαροπούλου, τη Βρετανική Σχολή Αθηνών (Ερευνητικό Κέντρο Κνωσσού) και την Περιφέρεια Κρήτης υπό την αιγίδα του Δήμου Μινώα Πεδιάδας και του Υπουργείου Πολιτισμού και την οικονομική ενίσχυση του Υπουργείου Πολιτισμού. Οι εκδηλώσεις περιλάμβαναν ομιλίες με θέμα την κρητική κεραμική με ιδιαίτερη έμφαση στη σημασία της θραψανιώτικης κεραμικής ως ζωντανής κληρονομιάς, εργαστήρια για ενήλικες και παιδιά με σκοπό την γνωριμία και εξοικείωσή τους με την κεραμική τέχνη καθώς και μουσικές βραδιές με καλλιτέχνες της κρητικής μουσικής σκηνής.
Η Διεύθυνση συμμετείχε με ομιλίες εκπροσώπων των Τμημάτων Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς και Διαπολιτισμικών Θεμάτων καθώς και Τεκμηρίωσης & Προστασίας Νεότερων Κινητών Μνημείων. Κατά τη διάρκεια των εκδηλώσεων είχαμε την ευκαιρία να γνωρίσουμε από κοντά τους Θραψανιώτες και τις Θραψανιώτισσες που με ιδιαίτερο ζήλο, αγάπη και ενθουσιασμό συνέβαλαν με κάθε τρόπο στην προετοιμασία και υλοποίηση των εκδηλώσεων, αναγνωρίζοντας τη σημασία διαφύλαξης και ανάδειξης της αγγειοπλαστικής παράδοσης του τόπου τους. Σημειώνεται ότι το στοιχείο «Η αγγειοπλαστική παράδοση του Θραψανού», κατόπιν θετικής γνωμοδότησης της Εθνικής Επιστημονικής Επιτροπής για την Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά, αναμένεται να εγγραφεί στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας.
Κατά τη διάρκεια των εκδηλώσεων οι θραψανιώτες αγγειοπλάστες παρουσίασαν την τέχνη τους και κατασκεύασαν τα χαρακτηριστικά θραψανιώτικα πιθάρια καθώς και άλλα είδη κεραμικής, συνομιλώντας τόσο με τους επισκέπτες όσο και με τεχνίτες άλλων περιοχών με σημαντική παράδοση στην κεραμική τέχνη, όπως οι Μαργαρίτες Ρεθύμνου και τα Χανιά. Η μεγάλη ανταπόκριση τόσο των μελών της κοινωνίας του Θραψανού όσο και κατοίκων από όλο τον νομό Ηρακλείου στις εκδηλώσεις ανέδειξε για μια ακόμη φορά τη σημασία διαφύλαξης της κεραμικής τέχνης της Κρήτης που αποτελεί μια πολύτιμη ζωντανή κληρονομιά με πλούσιο παρελθόν και με πολλές προοπτικές για το μέλλον. Το ιδιαίτερο ενδιαφέρον που έδειξαν οι νέοι και κυρίως τα παιδιά στη γνωριμία τους με την κεραμική αποδεικνύει ότι η τέχνη αυτή μπορεί να παραμείνει ζωντανή και να εξελιχθεί ακόμη περισσότερο από τις νεότερες γενιές. Επιπλέον, στις εκδηλώσεις δόθηκε η ευκαιρία να προβληθούν και οι αγροδιατροφικές παραδόσεις του Θραψανού και των γύρω περιοχών, όπως η μελισσοκομία και η αμπελοοινικη και διατροφική κληρονομιά.
Η Διεύθυνση επιθυμεί να συγχαρεί και να ευχαριστήσει θερμά όλους όσους συνέβαλαν στην επιτυχή αυτή προσπάθεια, όλα τα μέλη της κοινωνίας του Θραψανού, και ιδιαιτέρως τον Πολιτιστικό Σύλλογο Θραψανού, τον Συνεταιρισμό Αγγειοπλαστών Θραψανού και το Κέντρο Μελέτης Νεώτερης Κεραμεικής – Ίδρυμα οικ. Γ. Ψαροπούλου για τη συμβολή τους σε ένα εγχείρημα που προβάλλει με τον καλύτερο τρόπο τη σημασία της ενεργούς συμμετοχής της κοινωνίας των πολιτών σε δράσεις διαφύλαξης και ανάδειξης της ζωντανής κληρονομιάς.
