Η Διεύθυνση Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς (ΔΝΠΚ) του Υπουργείου Πολιτισμού, σε συνεργασία με τα Γενικά Αρχεία του Κράτους / Ιστορικό Αρχείο – Μουσείο Ύδρας (ΙΑΜΥ), το Τμήμα Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών (ΤΠΤ) και το Τμήμα Δασολογίας, Επιστημών Ξύλου & Σχεδιασμού (ΔΕΞΥΣ) του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, τη Research Innovation and Development Lab (READLAB) και το Δημήτρη Τσίποτα – POLITISTICA Heritage Training, υλοποιεί στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα & Καινοτομία» (ΕΠΑνΕΚ 2014 – 2020) της Δράσης «Ερευνώ-Δημιουργώ-Καινοτομώ» (Β΄Κύκλος), το έργο με τίτλο: ΔΙΑΣΩΣΗ ΞΥΛΙΝΩΝ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΩΝ ΚΑΪΚΙΩΝ ΜΕΣΩ ΨΗΦΙΑΚΗΣ ΑΠΟΤΥΠΩΣΗΣ ΤΟΥΣ, ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗΣ ΠΛΑΤΦΟΡΜΑΣ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ AR/VR (Ακρωνύμιο: SaveWoodenBoats)
Στην Ελλάδα, χώρα κατ’ εξοχήν ναυτική, σώζονται ακόμη σκάφη κατασκευασμένα με παραδοσιακές τεχνικές και με μοναδική αξία ως προς τα πολιτισμικά και τα τεχνολογικά τους χαρακτηριστικά. Η ναυπηγική υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους κλάδους της χώρας καθ’ όλη τη διάρκεια του 19ου και μέχρι τα μέσα του 20ού αιώνα. Αρκετά μάλιστα κατασκευαστικά χαρακτηριστικά που εφαρμόζονταν στα ξύλινα σκάφη αποτελούσαν άμεση εξέλιξη αντίστοιχων χαρακτηριστικών που είχαν τα πλοία στο Αιγαίο σε παλαιότερες ιστορικές περιόδους. Η διάσωση και μελέτη αυτών των χαρακτηριστικών συμβάλλουν αναμφίβολα στην ανάδειξη της συνέχειας που έχει η Ναυτική και η Ναυπηγική Παράδοση δια μέσου των αιώνων. Αυτός είναι ίσως ο βασικότερος λόγος για την αξία της διάσωσης και αποκατάστασης μοναδικών παραδοσιακών σκαφών που έχουν κατασκευαστεί με προβιομηχανικές τεχνικές, οι οποίες δεν εφαρμόζονται πλέον. Ένα τέτοιο σκάφος είναι αναμφίβολα το “ΕΛΕΝΗ Π.”, ένα από τα μεγαλύτερα “Περάματα” που διασώζονται.
Η Σύμπραξη του έργου φιλοδοξεί να διασώσει, να συντηρήσει και να μελετήσει τρόπους αξιοποίησης για τον μέγιστο δυνατό αριθμό των διασωζόμενων τμημάτων του σκάφους, να εκπονήσει μια ολοκληρωμένη μελέτη κατασκευής ενός πιστού αντιγράφου του “Ελένη Π.”, στο οποίο θα ενσωματωθούν ο μέγιστος δυνατός αριθμός των στοιχείων που θα έχουν διασωθεί και συντηρηθεί και να εκπονήσει μια μελέτη αξιοποίησης και βιωσιμότητας του φυσικού αντιγράφου του σκάφους, να δημιουργήσει τελικά ένα ψηφιακό αντίγραφο του αποκατεστημένου σκάφους.
Οι παραπάνω στόχοι θα επιτευχθούν μέσω της συντήρησης, τεκμηρίωσης και ανάδειξης των τμημάτων του σκάφους που είναι δυνατόν να διασωθούν και με την ολοκληρωμένη μελέτη της κατασκευής ενός φυσικού αντιγράφου του σκάφους και με τη σχεδίαση και δημιουργία τρισδιάστατου (3D) ψηφιακού αντιγράφου, για την προβολή και ανάδειξη της ναυτικής πολιτιστικής κληρονομιάς της Ύδρας και γενικότερα του Αρχιπελάγους του Αιγαίου.
Συγκεκριμένα θα πραγματοποιηθούν Δισδιάστατη και Τρισδιάστατη σχεδίαση (2D/3D), ρέπλικες καθώς και ψηφιακά 3D τμήματα του πλοίου, στοχευμένες και εξειδικευμένες εργασίες διάγνωσης και συντήρησης στο χώρο του ναυπηγείου, με εργασίες διάγνωσης και συντήρησης ξύλου από εξειδικευμένους αναγνωρισμένους Έλληνες επιστήμονες, εργασίες σχεδιασμού και ανάδειξης από εξειδικευμένους αρχιτέκτονες και πολιτικούς μηχανικούς, σχεδιαστές και τεχνολόγους ξύλου, καθώς και εργασίες τεκμηρίωσης και ανάδειξης με τη σημαντική συμβολή των στελεχών όλων των εταίρων του έργου.
[ In Greece, vessels are still built using traditional techniques and unique value in terms of their cultural and technological characteristics is still preserved. Shipbuilding has been one of the most important branches of the country throughout the 19th century and until the middle of the 20th century. Several structural features applied to wooden boats were a direct development of the similar characteristics that ships in the Aegean had in earlier historical periods. The rescue and study of these features undoubtedly contribute to the emergence of the continuity of Naval and Naval Tradition over the centuries.
This is perhaps the most important reason for the value of rescuing and restoring unique traditional crafts built with pre-industrial techniques, which are no longer applicable. Such a boat is undoubtedly the “ELENI P.”, one of the largest surviving “Perama” boats.
It is therefore very important to save such traditional ships that present and document the continuity of the Aegean Naval Culture of the Greeks. This effort has to be intensified today because such vessels are no longer manufactured and their number is decreasing dramatically over time.
The project partnership aims to rescue and maintain the maximum possible number of elements of the vessel, to prepare a complete study of the construction of a true copy of Eleni P., which will incorporate the maximum possible number of items that have been saved and conserved, create a digital copy of the restored vessel and prepare an exploitation and sustainability study of the physical/digital copy of the vessel.
The above objectives will be achieved by the 2D/3D Design and Digital 3D Preserved Parts of the Ship, with targeted and specialized Diagnostic and Maintenance Works at the Shipyard, with Wood Recognition and Maintenance Works by recognized Greek scientists, Design and Designing Works by Specialized Architects as well as Documentation and Demonstration Works with the contribution of Executives from the Museum of Hydra and Central DNPK Service of the Ministry of Culture. ]