Κατηγορία: Εγγεγραμμένα Στοιχεία

Οι Μάηδες της Μακρινίτσας Πηλίου

Οι Μάηδες της Μακρινίτσας έχουν χαρακτηριστεί κατά καιρούς ως χορευτικομιμητικό έθιμο, δραματική παράσταση, μαγευτικό δρώμενο, πανάρχαιος μύθος και μαγικοθρησκευτικό έθιμο. Συμβολίζει την αναγέννηση της φύσης και αποτελεί κράμα αυτοσχεδιασμού, στοιχείων μουσικής, λόγου και κινήσεως αυστηρά προκαθορισμένων από την παράδοση. Το στοιχείο εγγράφηκε στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς το 2022 (Υπουργική Απόφαση Εγγραφής).   Πεδία […]

Ο άυλος πολιτισμός των αστικών Ιστορικών Καφέ

Κάποια Ιστορικά Καφέ, τα οποία μετρούν ζωή περισσότερο από 100 χρόνια, αποτελούν σημείο αναφοράς για τις τοπικές κοινωνίες, όπου λειτουργούν ως χώροι με ιδιαίτερους συμβολισμούς. Αποτέλεσαν και συνεχίζουν να αποτελούν χώρους κατανάλωσης καφέ, καθώς και μιας σειράς ποτών και εδεσμάτων. Ταυτόχρονα λειτούργησαν και εξακολουθούν να λειτουργούν ως πεδία κοινωνικής συνεύρεσης και ως χώροι διοργάνωσης ποικίλων […]

Λευκαδίτικη Λαδόπιτα

Η λευκαδίτικη λαδόπιτα αποτελεί το κατεξοχήν παραδοσιακό γλυκό της Λευκάδας. Συνοδεύει για δεκαετίες κάθε είδους κοινωνική εκδήλωση σαν κέρασμα σε γιορτές, κηδείες, μνημόσυνα, γάμους, βαπτίσεις, ορκωμοσίες, ενώ χρησιμοποιείται για βασιλόπιτα (με φλουρί) την Πρωτοχρονιά. Παρασκευάζεται από αγνά υλικά (ελαιόλαδο, αλεύρι, ζάχαρη, πετιμέζι) και στην πρώιμη μορφή της (πριν ψηθεί) σερβίρεται σαν χαλβάς. Το στοιχείο εγγράφηκε […]

Φακές Εγκλουβής Λευκάδας

ΦΑΚΕΣ ξακουστές με δόξα απαράμιλλη, στο οροπέδιο του Αγίου Δονάτου σπαρμένες Στης Εγκλουβής τη μάνα-γη αντρειεύεστε, κι η φήμη σας στον κόσμο όλο απλωμένες. Ιχνοστοιχεία πολλά σ’ αγκαλιάζουνε μέταλλα, ίνες φυτικές, πρωτεΐνες. Άχραντα χέρια σε προστατεύουνε, υδατάνθρακες, σίδηρος, πολλές βιταμίνες. Φακές Εγκλουβής πεντανόστιμες, βασίλισσες όμορφες, στου θέρους τους μήνες.   Το στοιχείο εγγράφηκε στο Εθνικό […]

Kύκλες (παραδοσιακός κυκλικός χορός)

Kαγκελωτός χορός που χορεύεται και τραγουδιέται χωρίς τη συνοδεία οργάνων, ξεκινώντας το τραγούδι οι άνδρες και επαναλαμβάνοντάς το (αντιφωνώντας το) οι γυναίκες. Χορεύεται στα δύο, μία μέσα μία έξω, αρχίζει με το πέσιμο του ηλίου και κρατά μέχρι να πέσει το πρώτο καλό σούρουπο. Μπροστάρης (πρωτοχορευτής) του χορού είναι πάντοτε ο παπάς του χωριού. Είναι […]

Oλυμπίτικο Γλέντι

Το Ολυμπίτικο Γλέντι αποτελεί κομβικό πολιτισμικό στοιχείο των χωριών Ολύμπου–Διαφανίου στη Βόρεια Κάρπαθο και των αποδήμων τους. Η τελετουργική επιτέλεση του κοινοτικού γλεντιού πραγματοποιείται με αφηγηματικά (της τάβλας, συρματικά) και αυτοσχέδια διαλογικά τραγούδια (μαντινάδες), χορό με τραγούδι ή μόνο με συνοδεία οργάνων (λυροτσάμπουνα). Πρόκειται για κορυφαία, διαχρονική έκφραση της κοινοτικής ζωής των απανταχού Ολυμπιτών. Εγγράφηκε στο […]

Κεραμική παράδοση της οικογένειας Κουρτζή

Το εργαστήρι κεραμικής της οικογένειας Κουρτζή ιδρύθηκε στην Αγιάσο της Λέσβου το 1820 και από τότε συνεχίζει αδιάλειπτα τη λειτουργία του μέχρι σήμερα. Η συμβολή της οικογένειας Κουρτζή στην ανάπτυξη της αγγειοπλαστικής τέχνης στο Αιγαίο είναι μεγάλη. Τα κεραμικά των Κουρτζήδων χαρακτηρίζονται από ιδιαίτερες τεχνικές, φόρμες και διακοσμητικά μοτίβα, στοιχεία που τους έχουν προσδώσει μια […]

Η αγχιαλίτικη παράδοση καλλιέργειας του αμπελιού από την Αγχίαλο ανατολικής Ρωμυλίας στη Νέα Αγχίαλο Μαγνησίας: ο Οινοποιητικός Αγροτικός Συνεταιρισμός ‘Η ΔΗΜΗΤΡΑ’».

Η παράδοση στην καλλιέργεια του αμπελιού στη Νέα Αγχίαλο είναι συνυφασμένη με την ιστορία της Νέας Αγχιάλου Μαγνησίας. Οι Αγχιαλίτες, εκτός από τον πολιτισμό και τις γνώσεις για την αμπελοκαλλιέργεια, έφεραν από την Ανατολική Ρωμυλία και τα κλήματα των αμπελιών τους. Δέκα χρόνια αργότερα, συνειδητοποίησαν ότι οι δυσκολίες στη νέα τους πατρίδα, οι αρρώστιες και […]

Πρακτικές Διαχείρισης του Νερού στο Οροπέδιο Λασιθίου Κρήτης. Η τεχνογνωσία των αντλητικών ανεμόμυλων.

Ο ανεμόμυλος του Οροπεδίου Λασιθίου αποτελεί ένα πρωτοπόρο για την εποχή του μέσο άντλησης του νερού με σκοπό την αποτελεσματικότερη καλλιέργεια στον Κάμπo. Ήδη από τα τέλη του 19ου αι., οι Λασιθιώτες, αξιοποιώντας τα ιδιαίτερα γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά του τόπου τους (υπέδαφος, κλίμα), επινόησαν έναν ιδιαίτερο μηχανισμό, ο οποίος με την ισχύ του ανέμου αντλεί τα […]

«Γενίτσαροι και Μπούλες» της Νάουσας

Αποκριάτικο έθιμο που επιτελείται στην πόλη της Νάουσας με κύρια χαρακτηριστικά τη μεταμφίεση, την προσωπιδοφορία, τις πατινάδες εν πομπή στα όρια της ιστορικής και ηρωικής πόλης της Νάουσας και τις στάσεις σε καθορισμένα τριόδια ή πλατείες, όπου χορεύουν τους καθιερωμένους κυκλικούς χορούς στους ήχους του ζουρνά και του νταουλιού. Στο δρώμενο συμμετέχουν αποκλειστικά ομάδες (μπουλούκια) […]