Αγαπητές/οι φίλες/οι,
η Σύμβαση για τη Διαφύλαξη της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO (2003) κομίζει μια νέα αντίληψη για την πολιτιστική κληρονομιά, καθώς πλέον το επίκεντρο της προσοχής στρέφεται στις πολιτισμικές εκφάνσεις που δεν έχουν απτή, υλική διάσταση. Έτσι, πίσω από τον καινούργιο αυτό όρο, άυλη πολιτιστική κληρονομιά, αποκαλύπτεται ο πολιτισμός των απλών ανθρώπων, ο πολιτισμός της καθημερινότητας: εθιμικές επιτελέσεις, γνώσεις, πρακτικές, παραδόσεις που συχνά είναι πολύ βαθιά ριζωμένες στον χρόνο, καθορίζοντας όμως ακόμα και σήμερα τη συλλογική μας μνήμη και ταυτότητα, την ατομική και συλλογική μας αυτογνωσία.

Πρωταρχικό μέλημα της Διεύθυνσης Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, υπηρεσίας αρμόδιας για την εφαρμογή της Σύμβασης στην Ελλάδα, αποτελεί η συστηματική ενημέρωση του ευρύτερου κοινού για τη Σύμβαση και τις δυνατότητες που παρέχει.

Σκοπός μας είναι μαζί με τις κοινότητες φορέων της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς και τη συνδρομή των ειδικών να καταγράψουμε και κυρίως να διαφυλάξουμε και να αναδείξουμε τον συγκλονιστικό πλούτο ζωντανών και παλλόμενων άυλων πολιτιστικών παραδόσεων της πατρίδας μας: από τα βήματα του ιδιαίτερου τσακώνικου χορού ως την τέχνη της ξυλοναυπηγικής· από την αμεσότητα της ερμηνείας του ηπειρώτικου πολυφωνικού τραγουδιού ως τον ανυπόταχτο χαρακτήρα του Καραγκιόζη· από τον ανθρώπινο μόχθο που διαμόρφωσε το αγροτικό τοπίο ως τα αρχέγονα εθιμικά δρώμενα για την καλοχρονιά και την ευκαρπία της γης.

Το Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας, το οποίο μπορείτε να επισκεφτείτε σε αυτό τον ιστότοπο, φιλοδοξεί να γίνει ένα δημόσιο βήμα για τους ίδιους τους φορείς της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς και τις κοινότητές τους. Από το βήμα αυτό έχουν την ευκαιρία να αναστοχαστούν για τη συλλογική τους μνήμη και ταυτότητα, αλλά και να μοιραστούν την πολιτισμική εμπειρία τους με το ελληνικό και διεθνές κοινό.

Το σημαντικότερο όμως είναι ότι η Σύμβαση για τη Διαφύλαξη της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς, αποτελεί ένα διεθνές κείμενο-πλαίσιο που δίνει σε όλους μας ‒τις κοινότητες, τη διοίκηση και τους ειδικούς επιστήμονες‒ τη δυνατότητα να σχεδιάσουμε με τρόπο συμμετοχικό και δημοκρατικό δράσεις για τη διαφύλαξη και την ανάδειξη της σημασίας της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς.

Αξιοποιώντας τις ευκαιρίες αυτές, στο επίκεντρο των δράσεων της Υπηρεσίας μας είναι η δημιουργία και η εφαρμογή πολιτικών για την ευαισθητοποίηση των νέων στη διαφύλαξη της πολιτιστικής κληρονομιάς. Έτσι, υψηλής προτεραιότητας στόχος μας είναι η συνεργασία με την εκπαιδευτική κοινότητα, για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση προγραμμάτων μέσα και έξω από τις σχολικές τάξεις, με σκοπό να γνωριστούν οι μαθητές με τα άυλα πολιτιστικά αγαθά, καθώς και να ευαισθητοποιηθούν για τη διαφύλαξή τους ως σημαντικού στοιχείου συλλογικής μνήμης και ταυτότητας.

Με τις σκέψεις αυτές, σας καλωσορίζουμε στον ιστότοπο για την Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά της Ελλάδας.

 

 

Σταυρούλα Φωτοπούλου

Διευθύντρια Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς του ΥΠΠΟΑ